De gedachte dat je met elk product dat je aanschaft de aarde een beetje verder aantast, kan je raken, zelfs verontrusten. De constatering dat wij mensen vele spullen eigenlijk niet nodig hebben, maakt de schok nog erger.
De protestbeweging Extinction Rebellion trok op Koningsdag dit jaar de aandacht door met een grote groep een duik te nemen in de Amersfoortse grachten, gekleed in oranje vesten. Extinction betekent uitsterven en Rebellion rebellie, afgekort XR. De aanhangers noemen zich ook rebellen. Ze merken op dat er wel aandacht is voor de opwarming van de aarde, maar dat er te weinig gebeurt. In Londen vraagt de protestbeweging aandacht door in de stad belangrijke kruispunten te blokkeren. Ook stelden honderden activisten in het financiële centrum van de stad de rol van de beleggers en bankiers bij de opwarming van de aarde aan de kaak. In Den Haag lieten leden zich vastlijmen aan de ramen van het hoofdkantoor van de Shell. In Berlijn hield men een 'die-in’-actie waarbij een groot aantal activisten als voor dood op straat vielen. In de cirkel waren zandlopers geplaatst als symbool van XR.
XR is een paar jaar geleden opgericht in Engeland en overgewaaid naar vele West-Europese landen.
Ze merken op dat er wel aandacht is voor de opwarming van de aarde, maar dat er te weinig gebeurt.
Aan het klimaatfront kennen we in Nederland verschillende organisaties, zoals Milieudefensie, Greenpeace, Partij voor de Dieren en Groen Links. XR plaatst zich echter buiten de politieke orde. Het zijn burgers die zien dat het misgaat en dat het systeem waarin we leven niet klopt. Door geweldloze acties te bedenken, proberen ze het systeem te ontregelen. Aanhangers worden getraind om geweldloos ongehoorzaam te zijn. Ook laat men de mensen ervaren hoe het voelt om door de politie overmeesterd te worden. Arrestaties of aanhoudingen maken natuurlijk grote indruk, evenals het geboeid wegdragen van een collega.
XR is een moderne groep die met allerlei acties visueel aandacht wil trekken. We kunnen er typisch franciscaanse aspecten in opmerken. Eerbied voor Gods schepping blijkt uit hun grote zorg voor het behoud van de aarde. Het klimaat dreigt in te storten. Er valt een ernstig verlies aan biodiversiteit te constateren. Als we in dit tempo doorgaan en geen ingrijpende maatregelen treffen, wordt de mensheid met uitsterven bedreigd. Eilanden worden overspoeld. Nu al komen ontelbare mensen bij natuurrampen om het leven als gevolg van klimaatverandering, mede door ons gedrag. Al zijn er instanties die dit alles ontkennen, de feiten liegen niet.
De handelwijze van XR ademt iets van de franciscaanse geest. Men werkt vanuit een non-hierarchische organisatie. Al hun handelen is principieel geweldloos. Geen bazen en officiële woordvoerders. Als broeders en zusters komt men samen om elkaar emotioneel te ondersteunen, om te rouwen om de toestand van de aarde. Ook kent men stiltemomenten om tot rust en bezinning te komen. Alle acties vragen veel voorbereiding en energie. Vaak is het nodig om elkaar te troosten en moed in te spreken. Voor zo'n vredelievende groep kunnen we sympathie hebben.